Różnorodność biologiczna zapewnia zasoby i jest źródłem dochodu dla mieszkańców uboższych rejonów, zwłaszcza wśród populacji zamieszkujących tereny wiejskie, których utrzymanie jest bezpośrednio zalażne od kondycji ekosystemów. Usługi ekosystemowe i inne towary nierynkowe stanowią 50% – 90% całkowitego źródła utrzymania uboższych grup społecznych ludności wiejskiej i leśnych gospodarstw domowych – tzw. „PKB ubogich”.

Różnorodność biologiczna jest kluczowym elementem bezpieczeństwa żywnościowego. W wielu społecznościach świata, żywność pozyskiwana jest z naturalnych ekosystemów, takich jak lasy, łąki, oceany i rzeki. Różnorodność biologiczna stanowi również podstawę funkcji ekosystemu, takich jak zapylanie i utrzymanie żyzności gleby, oraz jakość wody, które mają zasadnicze znaczenie dla wydajności rolnictwa. Utrzymanie różnorodności genetycznej i ekosystemów może pomóc zmniejszyć podatność rolników na zmiany klimatu i zmienność rynku.

Prawie 1/4 zgonów na świecie przypisywana jest czynnikom ryzyka środowiskowego. Zdrowe ekosystemy pomagają zahamować rozprzestrzenianie się i wpływ zanieczyszczenia poprzez sekwestrację i eliminację niektórych rodzajów zanieczyszczenia powietrza, wody i gleby. Różnorodność biologiczna w rolnictwie przyczynia się do zwiększenia trwałości produkcji, zmniejszając zapotrzebowanie na pestycydy i inne środki chemiczne, co przynosi korzyści dla zdrowia ludzi. Znaczna część światowej populacji zależy od tradycyjnych leków pochodzących z różnorodności biologicznej potrzeby opieki zdrowotnej. Zróżnicowanie biologiczne mikroorganizmów w środowisku zapewnia naturalną kontrolę i ochronę przed rozprzestrzenianiem się groźnych – również dla ludzi – patogentów.

Kobiety odgrywają istotną rolę w rolnictwie, żywieniu i dobrobycie rodzin oraz społeczności. Uznanie roli kobiet jako kluczowych zarządców gruntów i zasobów naturalnych ma zasadnicze znaczenie do zrównoważonego rozwoju. Ponadto, utrata różnorodności biologicznej i powiązanych usług ekosystemowych może przyczynić się do utrzymywania nierówności płci poprzez zwiększenie czasu spędzanego przez kobiety i dzieci na wykonywaniu niektórych zadań, takich jak zbieranie cennych zasobów, w tym paliwa, żywności i wody.

Ekosystemy pomagają utrzymać dopływ i jakość wody oraz chronić przed zagrożeniami związanymi z wodą i gwałtownymi zjawiskami pogodowymi. Na przykład, mokradła odgrywają rolę w magazynowaniu wód powierzchniowych, podpowierzchniowych i podziemnych co wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka powodzi. Pomagają również w wychwytywaniu, przetwarzaniu i rorzedzaniu zanieczyszczeń. Podobnie roślinność, taka jak murawy i lasy, wspiera zdrowe funkcjonowanie zbiorników. Zarządzanie ekosystemami w celu utrzymania tego rodzaju usług jest generalnie bardziej opłacalne niż stosowanie wbudowanych technologii. Pomaga także przedłużyć żywotność i wydajność infrastruktury wodnej, takiej jak zbiorniki, urządzenia wodociągowe, sieci irygacyjne i zapory.

Różnorodność biologiczna i ekosystemy stanowią podstawę wielu krajowych i globalnych działań gospodarczych, w tym tych związanych z rolnictwem, leśnictwem, rybołówstwem i akwakulturą, energią, turystyką, transportem i handlem. Ochrona różnorodności biologicznej może prowadzić do wyższej produktywności, bardziej wydajnego wykorzystania zasobów i długoterminowej żywotności zasobów.

Różnorodność biologiczna i zdrowe ekosystemy mogą zapewnić niezawodną i opłacalną infrastrukturę naturalną. Na przykład rafy koralowe i lasy namorzynowe chronią wybrzeża przed powodziami, których ryzyko wzrasta wraz ze zmianami klimatu. Infrastruktura naturalna, taka jak roślinność w miastach, może zmniejszyć odpływ zanieczyszczeń do zbiorników wodnych. Taka zielona infrastruktura może oferować wiele korzyści i często jest bardziej skuteczna niż infrastruktura budowana w sensie kosztów, długowieczności i skuteczności.

Ekosystemy i różnorodność biologiczna stanowią podstawę codziennego funkcjonowania osad ludzkich poprzez dostarczanie podstawowych usług i stwarzanie warunków, które umożliwiają, wspierają i chronią produkcję, konsumpcję i siedziby ludzkie. Zasoby biologiczne dostarczają żywności, materiałów budowlanych, energii. Planowanie urbanistyczne integrujące różnorodność biologiczną może przyczynić się do bardziej zrównoważonych, opłacalnych i zdrowych życia w miastach.

Konsumpcja i produkcja wszystkich towarów i usług wymaga przekształcenia wielu zasobów naturalnych, co z kolei wpływa na różnorodność biologiczną. Obecna niezrównoważona konsumpcja i wzorce produkcyjne mogą osłabić zdolność ekosystemów do świadczenia usług dla przemysłu i społeczności zależnych od nich. Wykorzystanie czystszych i bardziej zasobooszczędnych modeli produkcji i konsumpcji, które minimalizują powstawanie odpadów i zanieczyszczeń, może przynieść korzyści ekonomiczne i umożliwić i jakość życia zarówno dla konsumentów, jak i producentów, przy jednoczesnym zwiększeniu różnorodności biologicznej.

Lasy, torfowiska, mokradła, ekosystemy oceaniczne i przybrzeżne mają globalne znaczenie dla magazynowania węgla, a ich ochrona i zrównoważone użytkowanie jest kluczowym elementem startegii zapobiegania niebezpiecznym zmianom temperatury atmosferycznej i systemu klimatycznego Ziemi. Wysiłki w celu ochrony i przywracania siedlisk stanowią również opłacalne i sprawdzone sposoby łagodzenia zmian klimatu. Takie ekosystemy mogą również służyć jako naturalne bufory przeciw skrajnościom pogodowym i innym klęskom żywiołowym oraz wzmacniają dostosowanie do zmian klimatu.

Ochrona i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej w ekosystemach morskich i przybrzeżnych jest kluczowym aspektem
zrównoważonego rozwoju. Różnorodność biologiczna stanowi podstawę wszelkiej działalności połowowej i akwakultury, a także jest zasobnym żródłem dla pozyskiwania surowca na żywność i leki. W celu ochrony i zrównoważonego użytkowania morskiej i przybrzeżnej różnorodności biologicznej jest niezbędne żeby zapewnić wodom oceanicznym, morskim, że ich światowe zasoby pozostaną zachowane dla przyszłych pokoleń.

Ochrona, odbudowa i zrównoważone użytkowanie ekosystemów lądowych ma zasadnicze znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i 
do osiągnięcia wszystkich 17 celów zrównoważonego rozwoju. Zadania w ramach tego celu obejmują wezwanie do włączenia wartości ekosystemu i różnorodności biologicznej do krajowych oraz lokalnych planów rozwojowych, strategie na rzecz ograniczenia ubóstwa (zadanie 15.9). Inne zadania podkreślają znaczenie poszczególnych ekosystemów, w tym wód słodkich, lasów, pustyń i terenów zdegradowanych oraz ekosystemów górskich.

Konflikty o zasoby naturalne, degradację środowiska i zanieczyszczenie mogą być jednym z czynników prowadzące do niepewności społecznej i przemocy. Osoby szczególnie narażone są często nieproporcjonalnie dotknięte. Wzmocnienie praw społeczności do zarządzania zasobami naturalnymi, zwalczanie nielegalnej eksploatacji i korupcji oraz zapewnienie przejrzystego procesu decyzyjnego w kwestiach społecznych i środowiskowych stanowią ważny proces budowania integracyjnego społeczeństwa opartego na sprawiedliwości.